"जो बढी भाडभैलो गर्छ, उही चाँही जिल्ला नेता रे, अचम्म !"

जयराम दाहाल

एकीकृत नेकपा माओवादीले भर्खरै सम्पन्न केन्द्रीय समिति बैठकले केन्द्रीय सदस्यहरुलाई अधिवेसन गर्ने सर्तमा जिल्ला संयोजकको जिम्मेवारी तोकिएको छ । सबै जसो जिल्ला नेता जिल्ला सम्मेलनको तयारीमा लागि रहेको बेला बारा र पर्साका जिल्ला संयोजक बिच भने कुरा नमिल्दा समस्या मात्रै देखा परेको छैन, स्वयं अध्यक्ष प्रचण्ड पनि दुई संयोजकका अगाडी नतमस्तक हुन पुगेका छन् । अध्यक्ष दाहालले आफु निकट पुर्व सभासद जयराम दाहाललाई बाराका जिल्ला संयोजक बनाइएकोमा पर्साका संयोजक तोकिएका क्षत्रवहादुर श्रेष्ठले आपत्ति जनाएका छन् । तर, माओवादीहरु भन्छन, जयराम जहाँ हुन्छन, त्यहाँ बिग्रह हुन्छ रे । बिग्रह र भाडभैलोको अर्को नाम नै जयराम दाहाल भएकाले उनलाई जिम्मेवारी नदिन हेडक्वाटरमा लबिङ सुरु भएको छ ।

गत संंविधानसभा निर्वाचनमा बारा–६ (महेन्द्र राजमार्ग छेऊमा रहेको निजगढ, पथलैया, सिमरा) लगायतका क्षेत्रवाट माओवादीले छत्रवहादुर श्रेष्ठलाई संविधानसभाको उम्मेदवार बनायो तर उनी तेस्रो स्थानमा सिमित हुन पुगे । अघिल्लो निर्वाचनमा जयराम दाहालले जितेको सो क्षेत्रमा यसपटक श्रेष्ठलाई हराउँदै एमालेका पुरुषोत्तम पौडेल भारी मतले बिजयी भए । 

बास्तबमा श्रेष्ठ सो क्षेत्रवाट उम्मेदवार नै हुन चाहदैन’थे । उनी पर्सा–५ वाट उम्मेदवारी दिने पक्षमा थिए किनभने त्यो उनको कार्यक्षेत्र नै रहेको थियो, सोही क्षेत्रलाई आधार बनाएर उनले धेरै मेहनत पनि गरेका थिए । तर, श्रेष्ठले निर्वाचन लडने भनेर आधार बनाएको पर्सा–५ को सो क्षेत्रमा प्रचण्डले एमाले पोलिटब्युरो परित्याग गरी आएकी उर्मिला अर्याललाई टिकट दिए । त्यसमा श्रेष्ठले असहमति त प्रकट गरे तर पनि उनको केही लागेन । 

अन्ततः पुर्व सभासद दाहालले उठने भनिएको बारा–५ वाट उनलाई ब्याक गरेर प्रचण्डले श्रेष्ठलाई टिकट दिए तर जयरामले श्रेष्ठलाई चुनावमा सहयोग गरेनन । अन्ततः लज्जास्पद हार ब्योहोर्नु पर्ने अवस्थामा श्रेष्ठ पुगे । जयरामले अन्तर्घात गरेको कुरा केन्द्रमा आइपुग्यो । जो छानबिन कै क्रममा नै छ । 

अहिले फेरी, केन्द्रीय समितिमा प्रचण्डले जिल्ला इन्चार्जमा पुनः दाहालले जिम्मेवारी तोकि दिएका छन । तर, त्यसमा असन्तुष्ट हुदैँ बैठकमा नै श्रेष्ठले आपत्ति जनाए । ‘कार्यक्षेत्र पर्सा हुदाँ हुदैँ चुनाव लडन बारामा पठाइयो तर अहिले जिल्ला इन्चार्जको जिम्मेवारी दिएर पर्सा फर्काइयो, यो मलाई स्विकार्य छैन’ श्रेष्ठले केन्द्रीय समितिमा नै भने । उनले अझ अगाडी भनेका थिए, ‘म कहिले यता, कहिले उत्ता भए, अब म बारामा नै कार्य क्षेत्र बनाउँन चाहान्छु र मलाई बारमा नै जिम्मेवारी दिनुहोस् ।’ आफुलाई अन्तर्घात गर्ने जयरामलाई जिम्मेवारीमुक्त गर्न पनि माग गर्दै सबै भण्डाफोर गरिदिए । त्यसपछि प्रचण्डले यसवारे ‘पुर्नबिचार’ गर्ने मात्रै भनेनन, ‘सच्याउने’ प्रतिवद्धता पनि जनाए । तर, सच्चिएको अझै छैन्, जसका कारण बारा र पर्सामा कुनै पनि काम अघि बढन सकेको छैन् । 

यो पछिल्लो उदाहरण मात्र हो, खासमा जयराम जहाँ हुन्छन, त्यहाँ माओवादी भित्र लफडा पर्छ, माओवादी भित्रै यस्तो धेरै भनिन्छ । यस अघि पनि राज्य समिति इन्चार्ज प्रभु साह र सेक्रेटरी अञ्जना बिशंखे बिचको टक्करमा पनि दाहाल मुख्य हिस्सेदार रहेका थिए । उनीहरु बिच फाटो लगाउन पनि दाहालले मुख्य भुमिका खेलेको बताउनेहरु माओवादी भित्र धेरै नै छन् । 

चुनावको मुखमा दाहालका कारण नै केन्द्रीय सदस्य शिबचन्द्र कुशवाहाले पार्टी केन्द्रीय समिति परित्याग गरी सदभावनावाट उम्मेदवार बन्नु पर्ने अवस्था आयो । केन्द्रीय सदस्य परित्याग गरी अर्को पार्टीवाट उम्मेदवार बन्ने एक्ला शिबचन्द्रलाई टिकट नदिनका लागि जयरामले ठुलै भुमिका खेले र सफल पनि भएका हुन् । कुशवाहा र जयरामको टक्करमा प्रचण्डले जयरामलाई समाते अनि कुश्वाहा पार्टीवाट नै बाहिरिनु पर्ने अवस्था आयो । 

कहिले एउटै जिल्लामा समानन्तर समिति बनाउने त, कहिले उम्मेदवारको काउन्टर सुची पेश गर्ने जयरामका कारण बारा माओवादी भताभुङ्ग रहेको असन्तुष्टहरुको आरोप छ । ‘उनका कारण नै बारामा माओवादीमा समस्या छ तर अध्यक्ष उहाँलाई नै बोकेर हिडनु हुन्छ, किन हो ? यो अझै बुझन सकिएको छैन्’ असन्तुष्ट एक जिल्ला नेताले यो पंक्तिकारसँग भने, ‘जो चाँही बढी भाँडभैलो गर्छ, उही चाँही जिल्ला नेता रे, अचम्म छ बा ।’ जयरामलाई अध्यक्ष प्रचण्डले जिल्ला संयोजक तोके पछि त्यहाँ दुईवटा कुरा हुन नसक्ने असन्तुष्टहरु ठोकुवा गर्न थालेका छन् । पहिलो त, जिल्ला अधिबेसन नै हुदैन, दोस्रो हाल बाँकी रहेका र भएका कार्यकर्ता पनि निस्केर जान्छन् । त्यसैले अध्यक्ष प्रचण्डलाई जिल्ला नेताहरुले सचेत गराइरहेको उनको भनाई छ ।